Frequently Asked Questions [Karaniwang Katanungan] tungkol sa Service Animals [Serbisyo sa mga Hayop] at ang ADA

A. Sa ilalim ng ADA, pinakakahulugan ang service animal bilang isang aso na sadyang sinanay na magtrabaho o magsagawa ng tungkulin para sa isang indibidwal na may kapansanan.  Ang (mga) tungkulin na ginagawa ng aso ay dapat direktang kaugnay sa kapansanan ng tao.

A. Ang aso ay dapat sanay na magsagawa ng mga tiyak na aksyon kapag kailangang gumabay sa mga taong may kapansanan. Halimbawa, ang isang tao na may diyabetis ay maaaring mayroong aso na sinanay na humudyat sa kanya kapag ang kanyang asukal sa dugo ay umabot sa masyadong mataas o mababang antas. Ang taong may depresyon ay maaaring mayroong aso na sinanay na magpaalala sa kanyang uminom ng gamot. O, isang tao na may epilepsy ay maaaring mayroong aso na sinanay na nakapansin sa simula ng isang seizure at matapos ay tumulong sa tao na manatiling ligtas sa panahon na ito.

A. Hindi.  Ang mga termino na ito ay ginagamit upang ilarawan ang mga hayop na nagbibigay ginhawa dahil lang sa pagsama sa tao.  Dahil hindi sila nasanay na magsagawa ng mga tiyak na trabaho o tungkulin, sila ay hindi kwalipikado bilang mga service animal sa ilalim ng ADA.  Subalit, may mga batas ang ilang mga estado o lokal na pamahalaan na nagpapahintulot sa mga tao na dalhin sa pampublikong lugar ang mga hayop kung saan nakakukuha sila ng emotional support.  Maaari ninyong tingnan ang inyong mga ahensya ng estado o lokal na pamahalaan upang malaman ang tungkol sa mga batas na ito.

A. Depende. Nagbibigay ang ADA ng pagkakaiba sa pagitan ng mga psychiatric service animal at emotional support animal. Kung sinanay ang aso na makaramdam ng maaaring mangyari na ang anxiety attack at magsagawa ng tiyak na aksyon na makatulong iwasan ang atake o bawasan ang epekto nito, iyon ay maaaring ituring bilang isang service animal. Subalit, kung ang pagkakaroon lamang ng aso ay nagbibigay ginhawa, hindi ito maituturing bilang isang service animal sa ilalim ng ADA.

A. Hindi. Mayroong karapatan ang mga taong may kapansanan na magsanay ng mga aso nang sarili nila at hindi kailangan gumamit ng isang programa sa propesyunal na serbisyo sa pagsasanay ng aso.

A. Hindi. Sa ilalim ng ADA, kailangan ay sanay na ang aso bago pa ito dalhin sa mga pampublikong lugar. Subalit, may ilang mga batas ng estado o lokal ang mga sumasakop sa mga hayop na kasalukuyang sinasanay.

A. Sa mga sitwasyon na ang aso ay mukhang hindi service animal, maaaring magtanong ang kawani ng dalawang tiyak na tanong lamang: (1) ang aso ba ay kinakailangang service animal dahil sa kapansanan? at (2) anong trabaho o tungkulin sinanay ang aso? Hindi pinahihintulutan ang kawani na humiling ng anumang dokumentasyon para sa aso, hilingin na ipakita ng aso ang kanyang tungkulin, o mag-usisa tungkol sa uri ng kapansanan ng tao.

A. Hindi. Hindi hinihiling ng ADA na ang mga service animal na magsuot ng chaleko, ID tag, o espesyal na tali.

A. Ang handler ang responsable sa pag-alaga at pamamahala sa service animal, na kasama ang pagdumi, pagpakain, at pagpaligo at pangangalagang beterinaryo. Ang mga sakop na negosyo ay walang obligasyon na pamahalaan o anumang pangangalaga sa service animal.

A.Oo. Dapat pahintulutan ang mga service animal na samahan ang kanilang mga handler sa at habang nasa self-service na bilihan ng pagkain. Tulad din, hindi maaaring pagbawalan ang mga service animal sa mga lugar kung saan nagtitipon para kumain, tulad ng karaniwang nakikitang silungan o mga dormitoryo.

A. Hindi. Ang bisita na may kapansanan na gumagamit ng service animal ay dapat mabigyan ng kaparehong pagkakataon na mareserba sa anumang magagamit na silid sa hotel tulad ng ibang mga bisita na walang kapansanan. Hindi sila maaaring isilid lamang sa mga "pet-friendly" na kwarto.

Hindi. Hindi pinahihintulutan ang mga hotel na maningil sa mga bisita para sa paglinis ng mga buhok o balakubak na nalalaglag mula sa mga service animal. Subalit, kung mapipinsala ng service animal ang silid, maaaring maningil ang hotel ng kaparehong bayad para sa mga pinsala tulad ng sisingilin sa ibang mga bisita.

A. Sa pangkalahatan, oo. Ang ilang mga tao na may kapansanan ay maaaring gumamit ng lampas sa isang service animal upang magsagawa ng ibang tungkulin. Halimbawa, ang mga tao ay may kapansanang biswal at seizure disorder ay maaaring gumamit ng lampas sa isang service animal upang gumabay sa paghanap ng daraanan at ang isa ay sinanay bilang aso na pang seizure alert. Ang ibang mga tao ay maaaring mangailangan ng dalawang service animal para sa parehong tungkulin, tulad ng isang tao na kailangan ng dalawang aso na gumabay sa kanya upang maging tiyak habang lumalakad. Maaaring magtanong ang kawani ng pinahihintulutang dalawang katanungan (Tingnan ang Question 7) tungkol sa bawat aso. Kung maaari ang parehong aso, dapat pahintulutan ang pareho. Sa ilang mga pagkakataon, subalit, maaaring hindi posible na pahintulutan ang lampas sa isang service animal. Halimbawa, sa isang mataong maliit na restawran, isang aso lamang ang maaaring magkasya sa isang lamesa. ang ibang lugar lamang para sa sunod na aso ay sa gitna, na siyang haharang sa espasyo sa pagitan ng mga lamesa. sa pagkakataong ito, maaaring hilingin ng kawani na iwanan ang isang aso sa labas.

A. Sa pangkalahatan, oo. Dapat payagan ang mga service animal sa mga silid ng pasyente at saan man sa ospital na kung saan pinapayagan ang publiko at mga pasyente na magtungo. Hindi sila maaaring ihiwalay sa mga lugar na maaaring ibigay ng mga kawani nang tulad na serbisyo.

A. Kung hindi na magawang pangalagaan ng pasyente ang kanilang service animal, maaaring makipag-ayos ang pasyente para sa isang miyembro ng pamilya o kaibigan na magtungo sa ospital para sa mga serbisyong ito, at mas hinahangad na ang service animal at ang kanyang handler ay hindi mahiwalay, o isama ang aso sa panahon ng pagpasok sa ospital. Kung hindi maalagaan ng pasyente ang aso at hindi maayos ng ibang tao na alagaan ang aso, maaaring ilagay ng ospital ang aso sa isang boarding facility hanggang lumabas ang pasyente, o magsagawa ng ibang angkop na pagsasa-ayos. Subalit, kailangang magbigay ang ospital ng pagkakataon sa pasyente na magsagawa ng pagsasa-ayos para sa pangangalaga ng aso bago gumawa ng nasabing hakbang.

A. Sa pangkalahatan, oo.  Subalit, kung ang espasyo sa ambulansya ay puno na at ang aso ay makasasagabal sa kakayahan ang emergency medical staff na gamutin ang pasyente, dapat magsagawa ang kawani ng ibang pagsasa-ayos upang maihatid ang aso sa ospital.

A. Hindi.  Ang mga sakop na negosyo ay hindi maaaring humingi ng dokumentasyon, tulad ng patunay na ang hayop ay sertipikado, nasanay, o lisensyado bilang isang service animal, bilang kondisyon sa pagpasok.

A. Oo.  Ang mga indibidwal na mayroong mga service animal ay hindi labas mula sa lokal na pagkontrol ng hayop o pangangailangan sa pampublikong kalusugan.

A. Oo.  Ang mga service animal ay sakop ng lokal na paglisensya sa mga aso at pangangailangan sa pagrehistro.

A. Hindi.  Ang sapilitang pagpaparehistro ng mga service animal ay hindi pinahihintulutan sa ilalim ng ADA.  Subalit, tulad ng nakasaad sa itaas, ang mga service animal ay maaaring sakop ng parehong alituntunin sa paglisensya at pagbakuna na ipinapatupad sa lahat ng mga aso.

A. Oo.  Ang mga kolehiyo at ibang organisasyon, tulad ng lokal na pamahalaan, ay maaaring mag-alok ng mga boluntaryong pagrehistro.  Maraming pamayanan ang mayroong boluntaryong pagrehistro na nagsisilbi sa mga layuning pampubliko, halimbawa, upang masiguradog alam ng emergency staff kung ano ang hahanapin sa panahon ng proseso ng emergency evacuation.  Ang ilan ay nagbibigay ng benepisyo, tulad ng bawas na bayad sa paglisensya ng aso, para sa mga indibidwal na nagparehistro ng kanilang mga service animal.  Ang mga pagrehistro para sa mga layuning ganito ay pinapahintulutan sa ilalim ng ADA.  Ang organisasyon ay hindi maaaring, subalit, hilingin na ang aso ay marehistro bilang service animal bilang kondisyon upang pahintulutan sa mga pampublikong lugar.  Ito ay magiging isang paglabag sa ADA.

A.Oo.  Hindi pinaghihigpitan ng ADA ang lahi ng aso na maaaring maging service animal.

A. Hindi.  Ang service animal ay hindi maaaring ihiwalay batay sa mga palagay o kinagawian tungkol sa mga lahi ng hayop o kung paano kumilos ang hayop.  Subalit, kung ang partikular na hayop ay nagbibigay ng direktang banta sa kalusugan at kaligtasan ng iba, mayroong kasaysayan nang nasabing kilos, o hindi nasa ilalim ng kontrol ng handler, ang nasabing hayop ay maaaring ihiwalay.  Kung ang hayop ay hiniwalay dahil sa mga nasabing dahilan, kailangan pa ring mag-alok ang mga kawani ng gamit o serbisyo sa tao nang wala ang hayop.

A. Hindi.  Ang mga munisipyo na nagbabawal sa mga kakaibang lahi ng aso ay dapat magbigay ng eksepsyon para sa service animal na ipinagbabawal na lahi, maliban kung ang aso ay nagdudulot ng direktang panganib sa kalusugan at kaligtasan ng iba.  Sa ilalim ng probisyon ng “direct threat” [direktang panganib] ng ADA, kailangan tiyakin ng mga lokal na hurisdiksyon, sa bawat kaso, kung ang partikular na service animal ay maaaring ihiwalay batay sa sinabing partikular na ugali o kasaysayan ng aso, ngunit hindi nila maaaring ihiwalay ang isang service animal dahil sa takot o pananaw tungkol sa kung ano ang maaaring ugali ng aso.  Mahalagang tandaan na ang pagbabawal sa mga lahi ay ganap na magkaka-iba sa iba't ibang hurisdiksyon.  Sa katotohanan, walang pagbabawal sa lahi ang ilang mga hurisdiksyon.

A. Hindi hinihiling ng ADA na baguhin ang mga patakaran, gawain, o proseso ng mga organisasyon kung ito ay "lubos na magbabago" sa uri ng gamit, serbisyo, programa, o gawaing inilalaan sa publiko.  O kaya ipagwawalang-bisa ang mga pangangailangan sa kaligtasan.  Kung ang pagtanggap sa mga service animal ay lubos na magbabago sa uri ng serbisyo o programa, maaaring ipagbawal ang mga service animal.  Bilang karagdagan, kung ang partikular na service animal ay hindi makontrol at hindi gumawa ng epektibong hakbang ang handler upang makontrol ito, o kung hindi ito mismo sinama, maaaring ihiwalay ang hayop.

A. Sa karaniwang mga sitwasyon, ang pagkakaroon ng service animal ay hindi magreresulta sa lubos na pagbabago.  Subalit, mayroong ilang mga eksepsyon.  Halimbawa, sa isang boarding school, ang mga service animal ay maaaring ipagbawal sa isang tiyak na lugar ng dormitoryong nakareserba para sa mga mag-aaral na mayroong allergy sa balakubak ng aso.  Sa isang zoo, ang mga service animal ay maaaring ipagbawal mula sa mga lugar na kung saan ang ipinapakitang mga hayop ay kalaban ng mga aso o sadyang kaaway ng mga aso, na kung saan ang pagkakaroon ng aso ay nakapanggugulo, nagdudulot sa mga hayop na maging agresibo o magalit.  Hindi sila maaaring magbawal sa ibang lugar sa zoo. 

A. Sinasaad ng ADA na ang mga service animal ay dapat nasa kontrol ng handler sa lahat ng oras. Sa karamihan ng pagkakataon, ang handler ay ang indibidwal na may kapansanan o pangatlong partido na kasama ng indibidwal na may kapansanan. Sa konteksto ng paaralan (K-12) at sa mga katulad na sitwasyon, ang paaralan o tulad na organisasyon ay kailangang maglaan ng ilang tulong upang gumabay sa isang partikular na mag-aaral upang makontrol ang kanyang service animal. Dapat nakatali ang service animal habang nasa pampublikong lugar maliban kung ang gamit na ito ay nakasasagabal sa trabaho ng mga service animal o pinipigilan ng taong may kapansanan ang paggamit ng mga ito. Sa pagkakataong iyon, dapat gumamit ang tao ng boses, senyales, o ibang epektibong paraan upang mapanatili ang kontrol sa hayop. Halimbawa, ang isang tao na gumagamit ng silyang may gulong ay maaaring gumamit ng mahaba, bumabalik na tali upang pahintulutan ang kanyang service animal na pumulot o kumuha ng mga gamit. Hindi siya maaaring hayaan na pabayaang gumala ang aso na malayo sa kanya at dapat kailangan ay manatiling may kontrol sa aso, kahit na ito ay kumukuha ng gamit na malayo sa kanya. O, sa pagbabalik ng beterano na may PTSD na sobrang nahihirapan pumasok sa di-kilalang lugar ay maaaring magkaroon ng aso na nasanay na pumasok sa espasyo, tingnan kung walang panganib doon, at bumalik at sumenyas na ligtas nang pumasok. Ang aso ay dapat walang tali upang magawa nito ang kanyang trabaho, ngunit maaaring itali sa ibang oras. Ang kontrol ay nangangahulugan din bilang ang service animal ay hindi pinapayagang tumahol nang paulit-ulit sa isang lecture hall, teatro, aklatan, o ibang tahimik na lugar. Subalit, kung tumahol ang aso nang minsan, o tumahol dahil may gumalit dito, ito ay nangangahulugang ang aso ay wala na sa kontrol.

A. Kung hindi na makontrol ang service animal at hindi gumawa ng epektibong aksyon ang handler upang kontrolin ito, maaaring hilingin ng kawani na ang aso ay alisin sa lugar.

A. Hindi, ang aso ay dapat nasa kontrol ng handler sa lahat ng oras.

A. Ang mga indibidwal na naniniwala na sila ay iligal na pinagbawalan sa pag-access o serbisyo dahil gumagamit sila ng mga service animal ay maaaring maghain ng reklamo sa U.S. Department of Justice.  Ang mga indibidwal ay mayroon ding karapatang maghain ng pribadong reklamo sa hukumang Pederal na inirereklamo ang organisasyon sa ilalim ng ADA.

A. Sa pangkalahatan, ang aso ay kailangang manatili sa sahig, o  kailangan buhatin ng tao ang aso.  Halimbawa, kung ang tao na may diyabetis ay mayroong glucose alert na aso, maaari niyang buhatin ang aso sa dibdib upang ito ay mapalapit sa kanyang mukha upang hayaan ang aso na maamoy ang kanyang hininga upang maalerto sa pagbabago sa antas ng glucose.

A. Hindi.  Ang upuan, pagkain, at inumin ay inilalaan para sa gamit ng kustomer lamang.  Binibigyan ng ADA ang tao na may kapansanan ng karapatang samahan ng kanyang service animal, ngunit ang mga sakop na organisasyon ay hindi kailangang pahintulutang umupo o kumain sa lamesa.

A. Hindi.  Hindi ipinagwawalang-bisa ng ADA ang mga patakaran sa pampublikong kalusugan na nagbabawal sa mga aso sa swimming pool.  Subalit, maaaring hayaan ang mga service animal sa pool deck at sa ibang lugar na kung saan maaaring magtungo ang publiko.

A. Hindi.  Ang mga relihiyosong institusyon at organisasyon ay hindi sakop ng ADA.  Subalit, may mga batas Estado na umiiral sa mga relihiyosong organisasyon.

A. Ipinapatupad ang ADA sa mga programa sa pabahay na pinamamahalaan ng estado at lokal na gobyerno, tulad ng mga awtoridad sa pampublikong pabahay, at mga lugar ng pampublikong akomodasyon, tulad ng mga pampubliko at pribadong unibersidad.  Bilang karagdagan, ang Fair Housing Act ay umiiral sa halos lahat ng uri ng pabahay, parehong pampubliko at pribado-pag mamay-ari, kasama ang sakop na pabahay sa ilalim ng ADA.  Sa ilalim ng Fair Housing Act, ang mga tagapaglaan ng pabahay ay obligadong pahintulutan, bilang isang makatuwirang akomodasyon, ang paggamit ng mga hayop na gumaganap ng trabaho, naglalaan ng tulong, o nagsasagawa ng mga tungkulin na mainam para sa mga taong may kapansanan, o maglaan ng emosyonal na tulong upang maibsan ang mga sintomas o epekto ng kapansanan.  Para sa impormasyon tungkol sa mga pangangailangan sa  Fair Housing Act na ito tingnan ang HUD na Paunawa sa Service Animal at Assistance Animals para sa mga Tao na may Kapansanan sa Pabahay at mga programang pinondohan ng HUD

A. Hindi.  Ang Section 504 ng Rehabilitation Act of 1973 ay isang pederal na batas na nagpoprotekta sa mga karapatan ng mga tao na may kapansanan na makilahok sa mga programa at serbisyong Pederal.  Para sa impormasyon o upang maghain ng reklamo, makipag-ugnayan sa tanggapan ng equal opportunity ng ahensya.

A. Hindi.  Ang Air Carrier Access Act ay isang batas Pederal na nangangalaga sa mga karapatan ng tao na may kapansanan na naglalakbay sa himpapawid.  Para sa impormasyon o upang maghain ng reklamo, makipag-ugnayan sa U.S. Department of Transportation, Aviation Consumer Protection Division, sa 202-366-2220.